radiomixx.pl: Witam serdecznie słuchaczy i obserwatorów radiomixx.pl. Jest ze mną Piotr Dąbrowski. Gabriela Nowak-Dąbrowska, twoja żona, stworzyła album „Wychodząc z niepamięci”. Skąd pomysł na to wydawnictwo?
Piotr Dąbrowski: Pomysł na to wydawnictwo powstał w zeszłym roku, kiedy uruchomiliśmy portal https://jewishplock.eu/ Portal, który opowiada bardzo ujmująco historię płockiej społeczności żydowskiej. W związku z prowadzeniem tego portalu otrzymaliśmy mnóstwo zdjęć niepublikowanych dotychczas. Zdjęć pochodzących z archiwów rodzinnych płockich Żydów. Znaczna część tych zdjęć pochodzi z okresu międzywojnia, więc też bardzo ciekawy materiał. W naszej pracy, w Fundacji Nobiscum, przede wszystkim temu, co robi Gabriela towarzyszą kwerendy i badania genealogiczne. I te badania genealogiczne nad historią poszczególnych rodzin posłużyły do przygotowania części tekstowej. Prócz zdjęć w albumie można poznać historie poszczególnych rodzin.
radiomixx.pl: Ilu rodzin?
PD: W zasadzie jest tutaj dwanaście rodzin i to jest punkt wyjścia. Ale te losy się przeplatają, więc mamy tam dodatkowe rodziny. To nie jest tylko historia stricte tych rodzin, które tutaj są w nagłówkach poszczególnych działów, można tam znaleźć inne informacje czy żydowskie nazwiska z okresu międzywojnia.
radiomixx.pl: Dla historii Płocka takie wydawnictwa, które ukazują się dzięki Fundacji Nobiscum są niezwykle cenne, bo jest to historia mojego rodzinnego miasta. Twojego pewnie także.
PD: W zasadzie oboje staramy się, wyciągać pewne fakty, które nie są powszechnie znane. W tym wypadku są to konkretne osoby. Często mówimy o blisko dziesięciu tysiącach ludzi, którzy zostali wywiezieni z Płocka do obozów zagłady podczas II Wojny Światowej. Zawsze posługujemy się liczbami. My staramy się tym ludziom przywracać twarze, nazwiska, profesje i wyciągnąć tak wiele faktów z rozmaitych źródeł historycznych, ile jest tylko możliwe. A potem publikować to w postaci takich wydawnictw, które też staramy się wydawać regularnie. To jest już piąte wydawnictwo Fundacji Nobiscum na przestrzeni roku. To odbywa się też dzięki dofinansowaniu Miasta Płocka i dzięki temu płocczanie mogą te wydawnictwa dostać.
radiomixx.pl: Za każdym razem, kiedy ukazuje się wydawnictwo Nobiscum jesteś moim gościem. Dziś rozmawiamy na Starym Mieście w Płocku. Przez wasze wydawnictwa Płock staje się o wiele bogatszy.
PD: Dzięki! Bardzo miło mi to słyszeć. Taki jest właśnie nasz cel – przybliżać historię w przystępny sposób i odkrywać nowe jej karty, takie, które gdzieś w pamięci się pogrążyły. Płocka społeczność żydowska jest tego sztandarowym przykładem, ponieważ spora część pracy Gabrieli tyczy się historii płockich Żydów. Te wydawnictwa spotykają się z pozytywnym odzewem zarówno płocczan, jak i osób zza granicy.
radiomixx.pl: Wielu z tych, których dotyczy ta historia bezpośrednio, nie ma ich już tutaj na miejscu. Nie ma ich w Płocku lub nie żyją z powodu wojny lub wieku. Jak to wygląda ze strony takiej zewnętrznej np. kontaktu z tymi ludźmi, odzewu?
PD: Z wieloma z potomków płockich Żydów jesteśmy w stałym kontakcie. Chyba mogę powiedzieć, że się przyjaźnimy. Stworzyła się nam cała międzynarodowa siatka współpracy, są osoby ze Stanów Zjednoczonych, z Izraela, z wielu państw europejskich czy z Australii. Nawet tam trafili potomkowie płockich Żydów. Dzięki tej współpracy możemy sięgać po takie materiały i je publikować. Dla nich to również ważna sprawa, żeby historia ich przodków i rodzin ujrzała światło dzienne i stała się znana szerszemu gronu odbiorców.
radiomixx.pl: Gdzie można dostać album „Wychodząc z niepamięci”?
PD: Album „Wychodząc z niepamięci”, podobnie jak przewodnik „Płock Miasto Wielu Kultur” zostały wydane dzięki dofinansowaniu Miasta Płocka i są dostępne nieodpłatnie. Do momentu wyczerpania nakładu można je otrzymać w Płockiej Lokalnej Organizacji Turystycznej przy Starym Rynku 8 lub w Płockiej Galerii Sztuki przy Sienkiewicza 36.